آنچه در این پرونده میخوانید دیدگاه صاحب نظران فرهنگستان علوم اسلامی قم در رابطه ی دین و علم می باشد.
کد مطلب: 68
حجت الاسلام مصطفی جمالی
علوم انسانی سکولار مانع ورود مسجد به پژوهش
تاریخ انتشار : يکشنبه ۸ مرداد ۱۳۹۱ ساعت ۱۳:۱۷
امروزه علوم انسانی در دانشگاه ها بستر هایی را چه در حوزه پیشنهاد موضوع پژوهش و چه در شیوه تحقیق فراهم می کند که محققین در این انتخاب و پژوهش با نگاهی سکولار پیش رفته و اقدام به تحقیق و بررسی می کنند.
به گزارش پایگاه اطلاع رسانی فرهنگستان علوم اسلامی قم، حجت الاسلام مصطفی جمالی، پژوهشگر و عضو هیئت علمی دفتر فرهنگستان علوم اسلامی با بیان اینکه مساجد با وجود نقش پر رنگ و تعیین کننده در وقایع مختلف، کمتر موضوع تحقیق و پژوهش متخصصان و دانش آموختگان قرار می گیرد گفت: متاسفانه مشکل عمده محیط های آموزشی به خصوص دانشگاه ها سکولار بودن آن هاست و همین امر موجب اغفال محققان از پرداختن به مسجد به عنوان موضوع تحقیق و پژوهش می شود.
وی گفت: امروزه علوم انسانی در دانشگاه ها بستر هایی را چه در حوزه پیشنهاد موضوع پژوهش و چه در شیوه تحقیق فراهم می کند که محققین در این انتخاب و پژوهش با نگاهی سکولار پیش رفته و اقدام به تحقیق و بررسی می کنند.
این محقق و پژوهشگر با تایید بر اینکه تاکنون کتاب های تخصصی محدودی در زمینه مسجد نوشته شده و مرکز خاصی هم از نویسندگان و کتب این حوزه حمایت و پشتیبانی نمی کند، گفت: در جامعه، علوم اسلامی تولید نشده است که در قبال آن محقق اسلامی و پژوهش اسلامی تولید شود گرچه علوم انسانی سکولار ترمیم شده اما همچنان روح و کالبد علوم، سکولار است.
وی افزود: محققان و پژوهشگران برای مسجد در حوزه تمدن سازی و بررسی تمدن نقشی قائل نمی شوند از این رو کمتر به شناخت اسلام راه پیدا می کنند و همین امر موجب دور ماندن از مساجد به عنوان مبحثی برای انجام تحقیقات و پژوهش ها می شود.
حجت الاسلام جمالی با اشاره به مقاله خود با عنوان «مهندسی تمدن اسلامی و مسجد محوری» وقوع انقلاب اسلامی را در سیر حرکت تکاملی جامعه شیعی، نویدبخش احیای دوباره تمدن اسلامی دانست و گفت: برای تحقق کامل تمدن اسلامی با تمامی اقتضائات تمدنی آن در دنیای امروز باید مهندسی تمدن اسلامی براساس معارف شیعی صورت بگیرد و در این میان توجه وافر به معارف در باب مسجد و کارکردهای آن بسیار مهم است.
وی ادامه داد: در این مقاله آداب، احکام و نمادهای مطرحی که می تواند در طراحی الگوی تمدن اسلامی ره گشا باشد مورد بررسی قرار گرفته است؛ زیرا مسجد مقیاسی کوچک و نماد تمدن اسلامی با تمامی مؤلفه های تمدنی است.
وی هدف انقلاب اسلامی را تحقق تمدن اسلامی در عرصه جهانی دانست و افزود: برای تحقق چنین تمدنی باید به همه الزامات آن در دنیای جدید ملتزم بود و برای حفظ اسلامیت آن باید تمامی نرم افزارها و سخت افزارها براساس مبانی، آموزها و اهداف دینی تولید و یا بازسازی شود. بالطبع دستیابی به چنین تمدنی تنها در سایه استنباط فقه حکومتی و تولید علوم اسلامی کارآمد امکان پذیر است که همان مغزافزار تمدنی یا عقلانیت اسلامی است.
حجت الاسلام جمالی جایگاه مسجد در فرهنگ اسلامی را مکانی عبادی برای برقراری ارتباط فردی و شخصی با خداوند و کانون و هسته اصلی جامعه اسلامی عنوان و تصریح کرد: پیامبر(ص) در نخستین گام خود در بنا نهادن تمدن تاریخی اسلام، اقدام به تأسیس مسجد کردند و تمامی این حرکت تاریخی بر مدار مسجد ساماندهی شد. بنابراین در تأسی به این حرکت پیامبر(ص) در طراحی تمدن اسلامی باید به این اصل اساسی توجه کردد که الزامات مسجد محوری در شکل دهی نرم افزارها و سخت افزارهای تمدن اسلامی رعایت شود.
وی با تاکید بر لزوم توجه اساسی و وافر به مسجد در مهندسی فرهنگ و مهندسی فرهنگی کشور ادامه داد: در حوزه آموزش به راحتی می توان کرسی های نظریه پردازی را در مساجد فعال کرد که ثمره آن حاکمیت روح تعبد و تعهد بر جریان نظریه پردازی و توجه به مبانی دینی در شکل گیری نظریه های نوین اسلامی در حوزه دستیابی به علوم انسانی اسلامی است.
این عضو هیئت علمی فرهنگستان علوم اسلامی خاطر نشان کرد: مسئولان و متولیان فرهنگی کشور باید تاکنون به این باور اساسی رسیده باشند که توسعه تربیتی کشور جز بر مدار مسجد، امکان پذیر نیست و فرزندی که از ابتدای کودکی و نوجوانی قرین مسجد نشود و با حلقه های ذکر و معرفت مسجد همراه نشود هرگز نمی تواند در جوانی و میان سالی در وادی تربیت دینی حضور پیدا کند.
وی گفت: امروزه علوم انسانی در دانشگاه ها بستر هایی را چه در حوزه پیشنهاد موضوع پژوهش و چه در شیوه تحقیق فراهم می کند که محققین در این انتخاب و پژوهش با نگاهی سکولار پیش رفته و اقدام به تحقیق و بررسی می کنند.
این محقق و پژوهشگر با تایید بر اینکه تاکنون کتاب های تخصصی محدودی در زمینه مسجد نوشته شده و مرکز خاصی هم از نویسندگان و کتب این حوزه حمایت و پشتیبانی نمی کند، گفت: در جامعه، علوم اسلامی تولید نشده است که در قبال آن محقق اسلامی و پژوهش اسلامی تولید شود گرچه علوم انسانی سکولار ترمیم شده اما همچنان روح و کالبد علوم، سکولار است.
وی افزود: محققان و پژوهشگران برای مسجد در حوزه تمدن سازی و بررسی تمدن نقشی قائل نمی شوند از این رو کمتر به شناخت اسلام راه پیدا می کنند و همین امر موجب دور ماندن از مساجد به عنوان مبحثی برای انجام تحقیقات و پژوهش ها می شود.
حجت الاسلام جمالی با اشاره به مقاله خود با عنوان «مهندسی تمدن اسلامی و مسجد محوری» وقوع انقلاب اسلامی را در سیر حرکت تکاملی جامعه شیعی، نویدبخش احیای دوباره تمدن اسلامی دانست و گفت: برای تحقق کامل تمدن اسلامی با تمامی اقتضائات تمدنی آن در دنیای امروز باید مهندسی تمدن اسلامی براساس معارف شیعی صورت بگیرد و در این میان توجه وافر به معارف در باب مسجد و کارکردهای آن بسیار مهم است.
وی ادامه داد: در این مقاله آداب، احکام و نمادهای مطرحی که می تواند در طراحی الگوی تمدن اسلامی ره گشا باشد مورد بررسی قرار گرفته است؛ زیرا مسجد مقیاسی کوچک و نماد تمدن اسلامی با تمامی مؤلفه های تمدنی است.
وی هدف انقلاب اسلامی را تحقق تمدن اسلامی در عرصه جهانی دانست و افزود: برای تحقق چنین تمدنی باید به همه الزامات آن در دنیای جدید ملتزم بود و برای حفظ اسلامیت آن باید تمامی نرم افزارها و سخت افزارها براساس مبانی، آموزها و اهداف دینی تولید و یا بازسازی شود. بالطبع دستیابی به چنین تمدنی تنها در سایه استنباط فقه حکومتی و تولید علوم اسلامی کارآمد امکان پذیر است که همان مغزافزار تمدنی یا عقلانیت اسلامی است.
حجت الاسلام جمالی جایگاه مسجد در فرهنگ اسلامی را مکانی عبادی برای برقراری ارتباط فردی و شخصی با خداوند و کانون و هسته اصلی جامعه اسلامی عنوان و تصریح کرد: پیامبر(ص) در نخستین گام خود در بنا نهادن تمدن تاریخی اسلام، اقدام به تأسیس مسجد کردند و تمامی این حرکت تاریخی بر مدار مسجد ساماندهی شد. بنابراین در تأسی به این حرکت پیامبر(ص) در طراحی تمدن اسلامی باید به این اصل اساسی توجه کردد که الزامات مسجد محوری در شکل دهی نرم افزارها و سخت افزارهای تمدن اسلامی رعایت شود.
وی با تاکید بر لزوم توجه اساسی و وافر به مسجد در مهندسی فرهنگ و مهندسی فرهنگی کشور ادامه داد: در حوزه آموزش به راحتی می توان کرسی های نظریه پردازی را در مساجد فعال کرد که ثمره آن حاکمیت روح تعبد و تعهد بر جریان نظریه پردازی و توجه به مبانی دینی در شکل گیری نظریه های نوین اسلامی در حوزه دستیابی به علوم انسانی اسلامی است.
این عضو هیئت علمی فرهنگستان علوم اسلامی خاطر نشان کرد: مسئولان و متولیان فرهنگی کشور باید تاکنون به این باور اساسی رسیده باشند که توسعه تربیتی کشور جز بر مدار مسجد، امکان پذیر نیست و فرزندی که از ابتدای کودکی و نوجوانی قرین مسجد نشود و با حلقه های ذکر و معرفت مسجد همراه نشود هرگز نمی تواند در جوانی و میان سالی در وادی تربیت دینی حضور پیدا کند.
