آنچه در این پرونده میخوانید دیدگاه صاحب نظران فرهنگستان علوم اسلامی قم در رابطه ی دین و علم می باشد.
کد مطلب: 519
حجت الاسلام والمسلمین علیرضا پیروزمند؛
جایگاه محیط زیست در فلسفه اسلامی
تاریخ انتشار : پنجشنبه ۸ اسفند ۱۳۹۲ ساعت ۱۳:۳۷
اگر جهان بنا به فلسفه اسلامی، ظرف بندگی و پرستش خدای متعال قرار دارد، به طبع محیط زیستی که انسان در آن زندگی می‌کند، اهمیت پیدا می‌کند.
به گزارش پایگاه اطلاع رسانی فرهنگستان علوم اسلامی قم، حجت‌الاسلام والمسلمین علیرضا پیروزمند عضو هیئت علمی فرهنگستان علوم اسلامی قم در گفت‌وگویی درباره اهمیت ارتباط فلسفه و طبیعت توضیح داد: فلسفه به اقتضای اینکه موضوعش هستی است، احکامی را بیان می‌کند که نسبت به مجموعه علوم، جهانشمول و فراگیر است، به همین دلیل حکم زیربنایی و اساسی نسبت به سایر علوم دارد، خصوصاً اگر به فلسفه نگاه کاربردی کنیم و به سراغ فلسفه‌های مضاف برویم، طبیعتاً تأثیر و کاربرد آن در علوم دیگر
نیز خودش را نشان می‌دهد.
وی افزود: بر این اساس سخن از فلسفه منظور احکام عقلی که هیچ ارتباطی به دین ندارد، نیست، همان طور که وقتی صحبت از جهان‌بینی دینی می‌شود، معارف اسلامی و هستی شناسی خاص دینی فراروی ما قرار می‌گیرد.
حجت‌الاسلام پیروزمند بیان داشت: بنابراین اگر این مقدمه را مدنظر داشته باشیم، می‌توانیم این استفاده را از محیط زیست و طبیعت کنیم که اگر جهان ظرف بندگی و پرستش خدای متعال قرار دارد، بنا به فلسفه و جهان‌بینی اسلامی، آن زمان به طبع محیط زیستی که انسان در آن زندگی می‌کند تا بتواند هرچه بیشتر خدای متعال را بندگی کند، اهمیت پیدا می‌کند، همان طور که بدن اگر در یک محیط آلوده قرار بگیرد، نمی‌تواند تحرک فیزیکی خود را حفظ کند و بنابراین بیمار و خمود می‌شود و این آسیب یافتگی مانع تحرک لازم او می‌شود.
وی با اشاره به اینکه اگر محیط اجتماعی و طبیعی آلوده باشد، نظم طبیعی به هم می‌خورد و مشکلاتی حاصل می‌شود، ادامه داد: به همین جهت خدای متعال گردش امور و تغییر فصل‌ها و تنوع مناطق جغرافیایی را براساس حکمت و متناسب با هدف خلقت رقم زده است.
قائم مقام فرهنگستان علوم اسلامی قم ابراز داشت: بنابراین انسان یا نباید تصرف غیر متعارفی در طبیعت بکند یا اگر هم قصد تصرف داشت در صورتی مجاز است که تناسب ارتباطش با گستره بندگی خدا مشخص شود، آنچه در دنیای امروز با آن روبرو هستیم که بلاء جوامع بشری محسوب می‌شود، رشد بی رویه تکنولوژی و الزامات
این رشد است که تبعات منفی در روابط انسانی و تخریب محیط زیست گذاشته و می‌گذارد.
وی با بیان اینکه توجیه این تخریب‌ها هم بهانه پیشرفت و توسعه برای بشر است، افزود: بنا به اندیشه اسلامی طبیعت باید ظرف رشد انسان و جامعه باشد و برای این اتفاق باید تناسب بین انسان و طبیعت برقرار شود، تغییراتی که در طبیعت اتفاق می‌افتد با آرامش و تعالی و علو معنوی انسان و بهره‌مندی مشروع و طبیعی از طبیعت باید باشد، به نظر می‌رسد این در صورتی امکان پذیر است که ما بتوانیم گردش طبیعی امور را در طبیعت پاس بداریم یا اینکه اگر ناچار به تغییر هم هستیم به این شروط توجه کنیم.
حجت‌الاسلام پیروزمند در پایان خاطرنشان کرد: اگر این آسیب شناسی که مطرح شد درباره دنیای غرب و تمدن موجود صحیح باشد، نتیجه این می‌شود که حداقل در مقیاس ملی که قدرت در اختیار دولتمردان است و آن‌ها حق قانون‌گذاری دارند به تدریج از مشکلات پیشگیری کنیم، از اینکه کشور ما هم به این بلیه دچار شود که دنیای سرمایه‌داری با آن روبه رو است. باید در محیط اجتماعی و طبیعی افزایش بهره‌وری از پدیده‌های اجتماعی را مبنا قرار داده و تکنولوژی را در خدمت این تعالی بگذاریم، اگر این تابع و متغیر را درست تعریف کنیم طبیعتاً از بسیاری مشکلات پیشگیری کرده‌ایم وگرنه ما هم در دامی که تمدن غرب در آن افتاده، قرار می‌گیریم.
گر جهان ظرف بندگی و پرستش خدای متعال قرار دارد، بنا به فلسفه و جهان‌بینی اسلامی، آن زمان به طبع محیط زیستی که انسان در آن زندگی می‌کند تا بتواند هرچه بیشتر خدای متعال را بندگی کند، اهمیت پیدا می‌کند
وی افزود: بر این اساس سخن از فلسفه منظور احکام عقلی که هیچ ارتباطی به دین ندارد، نیست، همان طور که وقتی صحبت از جهان‌بینی دینی می‌شود، معارف اسلامی و هستی شناسی خاص دینی فراروی ما قرار می‌گیرد.
حجت‌الاسلام پیروزمند بیان داشت: بنابراین اگر این مقدمه را مدنظر داشته باشیم، می‌توانیم این استفاده را از محیط زیست و طبیعت کنیم که اگر جهان ظرف بندگی و پرستش خدای متعال قرار دارد، بنا به فلسفه و جهان‌بینی اسلامی، آن زمان به طبع محیط زیستی که انسان در آن زندگی می‌کند تا بتواند هرچه بیشتر خدای متعال را بندگی کند، اهمیت پیدا می‌کند، همان طور که بدن اگر در یک محیط آلوده قرار بگیرد، نمی‌تواند تحرک فیزیکی خود را حفظ کند و بنابراین بیمار و خمود می‌شود و این آسیب یافتگی مانع تحرک لازم او می‌شود.
وی با اشاره به اینکه اگر محیط اجتماعی و طبیعی آلوده باشد، نظم طبیعی به هم می‌خورد و مشکلاتی حاصل می‌شود، ادامه داد: به همین جهت خدای متعال گردش امور و تغییر فصل‌ها و تنوع مناطق جغرافیایی را براساس حکمت و متناسب با هدف خلقت رقم زده است.
قائم مقام فرهنگستان علوم اسلامی قم ابراز داشت: بنابراین انسان یا نباید تصرف غیر متعارفی در طبیعت بکند یا اگر هم قصد تصرف داشت در صورتی مجاز است که تناسب ارتباطش با گستره بندگی خدا مشخص شود، آنچه در دنیای امروز با آن روبرو هستیم که بلاء جوامع بشری محسوب می‌شود، رشد بی رویه تکنولوژی و الزامات
آنچه امروز با آن روبرو هستیم که بلاء جوامع بشری محسوب می‌شود، رشد بی رویه تکنولوژی و الزامات این رشد است که تبعات منفی در روابط انسانی و تخریب محیط زیست گذاشته و می‌گذارد.
وی با بیان اینکه توجیه این تخریب‌ها هم بهانه پیشرفت و توسعه برای بشر است، افزود: بنا به اندیشه اسلامی طبیعت باید ظرف رشد انسان و جامعه باشد و برای این اتفاق باید تناسب بین انسان و طبیعت برقرار شود، تغییراتی که در طبیعت اتفاق می‌افتد با آرامش و تعالی و علو معنوی انسان و بهره‌مندی مشروع و طبیعی از طبیعت باید باشد، به نظر می‌رسد این در صورتی امکان پذیر است که ما بتوانیم گردش طبیعی امور را در طبیعت پاس بداریم یا اینکه اگر ناچار به تغییر هم هستیم به این شروط توجه کنیم.
حجت‌الاسلام پیروزمند در پایان خاطرنشان کرد: اگر این آسیب شناسی که مطرح شد درباره دنیای غرب و تمدن موجود صحیح باشد، نتیجه این می‌شود که حداقل در مقیاس ملی که قدرت در اختیار دولتمردان است و آن‌ها حق قانون‌گذاری دارند به تدریج از مشکلات پیشگیری کنیم، از اینکه کشور ما هم به این بلیه دچار شود که دنیای سرمایه‌داری با آن روبه رو است. باید در محیط اجتماعی و طبیعی افزایش بهره‌وری از پدیده‌های اجتماعی را مبنا قرار داده و تکنولوژی را در خدمت این تعالی بگذاریم، اگر این تابع و متغیر را درست تعریف کنیم طبیعتاً از بسیاری مشکلات پیشگیری کرده‌ایم وگرنه ما هم در دامی که تمدن غرب در آن افتاده، قرار می‌گیریم.
