آنچه در این پرونده میخوانید دیدگاه صاحب نظران فرهنگستان علوم اسلامی قم در رابطه ی دین و علم می باشد.
عضو هیأت علمی فرهنگستان علوم اسلامی:
تمدن نوین اسلامی، نشانگر عمق حرکت انقلاب اسلامی
تاریخ انتشار : شنبه ۱۹ دی ۱۳۹۴ ساعت ۱۴:۴۰
مساله تمدن اسلامی و افقی که انقلاب می خواست به آن برسد، در حال روشن شدن است و این عمق حرکت انقلاب اسلامی را نشان می دهد و تبیین می کند این جریان تنها در پی ایجاد حکومت اسلامی در مرزهای ملی خود نیست بلکه سخن از تحقق یک تمدن با همه لوازم تمدنی در عصر جدید است.
به گزارش پایگاه اطلاع رسانی فرهنگستان علوم اسلامی قم، حجت‌الاسلام دکتر مصطفی جمالی، عضو هئیت علمی فرهنگستان علوم اسلامی قم در گفتگو با ستاد خبری هفته تمدن نوین اسلامی، اظهار کرد: یکی از موضوعات مهمی که پس از انقلاب اسلامی مطرح و در فرمایشات امام خمینی (ره) و رهبری بر آن تاکید شده، بحث تمدن اسلامی است.
وی بحث از تمدن اسلامی را یکی از نکات برجسته انقلاب در موقعیت تاریخی فعلی برشمرد و ادامه داد: امام (ره) به صورت اجمالی و رهبر انقلاب به صورت تفصیلی هدف از انقلاب اسلامی را ایجاد تمدن اسلامی بیان کردند لذا مساله تمدن اسلامی و افقی که انقلاب می خواست به آن برسد، در حال روشن شدن است و این عمق حرکت انقلاب اسلامی را نشان می دهد و تبیین می کند این جریان تنها در پی ایجاد حکومت اسلامی در مرزهای ملی خود نیست بلکه سخن از تحقق یک تمدن با همه لوازم تمدنی در عصر جدید است.
این پژوهشگر علوم اسلامی در ادامه تاکید کرد: عصری که به اعتقاد ما تمدن‌های مادی اعم از تمدن سوسیالیستی و لیبرال دموکراسی، به بن بست‌های مهمی رسیده و صدای فروپاشی تمدن لیبرال دموکراسی را مانند تمدن سوسیالیستی می‌شنویم همان طور که امام (ره) در نامه تاریخی خود به گورباچف نوشتند که تمدن سوسیالیستی از هم پاشید و در آینده تمدن لیبرال دموکراسی نیز فرو خواهد ریخت و ما هم اکنون شاهد فرو ریزی تمدن لیبرال دموکراسی در دنیای امروز هستیم.
وی شاهد این لرزش و به بن بست رسیدن را آتش افروزی تمدن غرب در دنیای امروز برای سرپوش گذاشتن بر فروپاشی خود عنوان کرد و گفت: شاید یکی از اهداف مهم تمدن غرب این است که در پی مهار موج اسلام خواهی و معنویت گرایی و نفوذ انقلاب اسلامی در دنیا باشد اما یکی دیگر از اهداف مهم این تمدن آن است که از فروپاشی خود جلوگیری کنند.
عضو هئیت علمی دفتر فرهنگستان علوم اسلامی قم تصریح کرد: لذا تمدن اسلامی و این موجی که با انقلاب اسلامی ایجاد شده است، ضرورت دارد به آن توجه شده و پیرامون آن بحث کنیم و برنامه ریزی داشته و ابعاد مساله را بشناسیم تا بتوانیم با بصیرت کامل این حرکت عمیق انقلاب را که لایه های عمیق آن در عالم شروع شده و در حال هدایت شدن است، و در بستر حرکت انبیا تعریف کنیم.
وی با تاکید بر این که حرکت یاد شده امری است که یقینا امداد امام زمان (عج) پشت و حامی آن است، بیان کرد: بنابراین این جریان از عالم غیب هدایت می شود و اولیای الهی و در راس آن ولی فقیه و نایب امام زمان (عج)، در حال پیش بردن آن هستند.
حجت‌الاسلام جمالی با اشاره به این که باید توجه تام و تمام به مساله ساخت تمدن نوین اسلامی داشته باشیم، ابراز کرد: در این راستا باید این افق را برای انقلاب تعریف و همه مسائل و چالش ها را که قرار است در حوزه انقلاب مطرح شود، واکاوی کرده و نسبت آن را با تمدن اسلامی و پیش روندگی تمدن اسلامی لحاظ کنیم.
وی با بیان این که صفحه‌ای که بناست همه پازل‌ها و مسائل انقلاب در آن تعریف شود، تمدن اسلامی است، خاطر نشان کرد: باید این صفحه را به خوبی شناخته و نسبت ها را بشناسیم و این اقدام و کاری که باید عموم مردم،مدیران، نخبگان، حوزه، دانشگاه و… انجام دهند و همگی موقعیت و رسالت و جایگاه خود را در ایجاد این تمدن بدانند و بشناسند تا بتوانیم یک حرکت هماهنگ ایجاد کرده و پیش روندگی انقلاب را در ایجاد تمدن نوین اسلامی در دنیای امروز تضمین کنیم.
حجت‌الاسلام جمالی در ادامه با توضیح ماهیت تمدن اسلامی تشریح کرد: تمدن به معنای تحقق یک سبک زندگی در دنیای امروز است یعنی آن چیزی که یک تمدن می خواهد برای بشر امروز به ارمغان آورد، یک سبک زندگی و مدنیت جدید و زندگی جدید است.
عضو هئیت علمی فرهنگستان علوم اسلامی قم با تاکید بر این که انقلاب در پی تاسیس چنین تمدنی است، بیان کرد: مطابق با فرمایشات رهبر انقلاب، بُعد اصلی و روح یک تمدن، فرهنگ است؛ فرهنگ به یک معنا سبک زندگی، آداب و رسوم و فضایی که قرار است در آن زیست و تنفس کنیم و آن رفتارهای فردی، اجتماعی، اندیشه، نظام فکری و رفتاری ماست که همه شئون اجتماعی، مدنیت و معماری را در بر می گیرد و تابلوی یک تمدن می شود.
وی در ادامه توضیح داد: به تعبیر دقیق دینی توحید باید روح مدنیت ما شود و بعد اصلی یک تمدن این است که انسان می خواهد درب چه خانه ای باشد و ولایت چه وُلاتی را قبول کند و بپذیرد.
حجت الاسلام جمالی با بیان این که آن مدنیت و بلد امینی که ما تعریف می کنیم، ظهور ولایت امام و تولی ما به آن ولایت بلد است، گفت: ما دو گونه شهر می توانیم در عالم شکل دهیم شهری و قریه ای که بر اساس نور و ولایت باشد و شهر و قریه ای که روح اولیای شیطانی در آن حاکم بوده و سراسر جهل و ظلمت است، لذا تمدن اسلامی، تمدنی است که در آن نورانیت و آسایش و آرامش وجود داشته و بشر به امنیت و کرامت می رسد.
وی یادآور شد: البته تمدن اسلامی برای رسیدن به این بُعد و سبک زندگی اسلامی و تحقق جامعه الهی، نیازمند آن است که ساختارهای نظام و فضای اجتماعی را در ابعاد سیاسی و اقتصادی و فرهنگی به گونه ای سامان دهیم که بتواند این اهداف و آرمان ها را محقق کند.
این پژوهشگر علوم اسلامی در ادامه توضیح داد: به عبارت دیگر هم باید به ساختارهای اجتماعی توجه جدی شود هم به الگوها و برنامه های توسعه که قرار است در کشور طراحی شود و در گام پیش از آن به شبکه علوم و اطلاعات تخصصی، کیفی و کمّی که بناست این الگوها و برنامه های توسعه را طرحی کنند و در گام قبل تر آن بتوانیم فقه اجتماعی و فقه تمدنی و برداشت دینی خود را ارتقا بخشیده تا بتواند ظرفیت سرپرستی و ولایت و مدیریت جامعه اسلامی را در سطح تحقق تمدن اسلامی داشته باشد.
وی با اظهار تاسف از اینکه در این زمینه خلأ جدی داریم، گفت: در این راستا نه به فقه تمدنی و نه اجتماعی دست پیدا کرده ایم و نه شبکه علوم را تولید کرده ایم ضمن آن که علوم اسلامی به معنای واقعی تولید نشده و از سوی دیگر در حوزه الگوی اسلامی ایرانی پیشرفت نیز کار جدی و دندان گیری نداشته ایم.
حجت‌الاسلام جمالی با بیان اینکه تا این زیرساخت‌ها ایجاد نشود، مساله سبک زندگی اسلامی در جامعه ما با موانع و جدی چالش‌هایی روبه رو است، اضافه کرد: هجمه سنگینی که دنیای کفر به وسیله تمدن غرب و لوازم سبک زندگی خود به جهان اسلام از طریق شبیخون فرهنگی، جنگ نرم، ناتوی فرهنگی ایجاد کرده، به یک چالش جدی در جامعه ما ایجاد شده است.
این پژوهشگر علوم اسلامی در پایان تاکید کرد: ما در زمینه پیش روندگی امنیتی و نظامی و اقتدار انقلاب در دنیای امروز خوب کار کرده و حرکت هایی در دنیا ایجاد کرده ایم اما متاسفانه در تولید نرم افزار انقلاب اسلامی و فرهنگ انقلاب با چالش جدی رو به رو هستیم و من متهم اصلی را در این زمینه حوزه ها، دانشگاه ها و مراکز پژوهشی می دانم که باید در این عرصه حضور جدی داشته باشند.
101
وی بحث از تمدن اسلامی را یکی از نکات برجسته انقلاب در موقعیت تاریخی فعلی برشمرد و ادامه داد: امام (ره) به صورت اجمالی و رهبر انقلاب به صورت تفصیلی هدف از انقلاب اسلامی را ایجاد تمدن اسلامی بیان کردند لذا مساله تمدن اسلامی و افقی که انقلاب می خواست به آن برسد، در حال روشن شدن است و این عمق حرکت انقلاب اسلامی را نشان می دهد و تبیین می کند این جریان تنها در پی ایجاد حکومت اسلامی در مرزهای ملی خود نیست بلکه سخن از تحقق یک تمدن با همه لوازم تمدنی در عصر جدید است.
این پژوهشگر علوم اسلامی در ادامه تاکید کرد: عصری که به اعتقاد ما تمدن‌های مادی اعم از تمدن سوسیالیستی و لیبرال دموکراسی، به بن بست‌های مهمی رسیده و صدای فروپاشی تمدن لیبرال دموکراسی را مانند تمدن سوسیالیستی می‌شنویم همان طور که امام (ره) در نامه تاریخی خود به گورباچف نوشتند که تمدن سوسیالیستی از هم پاشید و در آینده تمدن لیبرال دموکراسی نیز فرو خواهد ریخت و ما هم اکنون شاهد فرو ریزی تمدن لیبرال دموکراسی در دنیای امروز هستیم.
وی شاهد این لرزش و به بن بست رسیدن را آتش افروزی تمدن غرب در دنیای امروز برای سرپوش گذاشتن بر فروپاشی خود عنوان کرد و گفت: شاید یکی از اهداف مهم تمدن غرب این است که در پی مهار موج اسلام خواهی و معنویت گرایی و نفوذ انقلاب اسلامی در دنیا باشد اما یکی دیگر از اهداف مهم این تمدن آن است که از فروپاشی خود جلوگیری کنند.
عضو هئیت علمی دفتر فرهنگستان علوم اسلامی قم تصریح کرد: لذا تمدن اسلامی و این موجی که با انقلاب اسلامی ایجاد شده است، ضرورت دارد به آن توجه شده و پیرامون آن بحث کنیم و برنامه ریزی داشته و ابعاد مساله را بشناسیم تا بتوانیم با بصیرت کامل این حرکت عمیق انقلاب را که لایه های عمیق آن در عالم شروع شده و در حال هدایت شدن است، و در بستر حرکت انبیا تعریف کنیم.
وی با تاکید بر این که حرکت یاد شده امری است که یقینا امداد امام زمان (عج) پشت و حامی آن است، بیان کرد: بنابراین این جریان از عالم غیب هدایت می شود و اولیای الهی و در راس آن ولی فقیه و نایب امام زمان (عج)، در حال پیش بردن آن هستند.
حجت‌الاسلام جمالی با اشاره به این که باید توجه تام و تمام به مساله ساخت تمدن نوین اسلامی داشته باشیم، ابراز کرد: در این راستا باید این افق را برای انقلاب تعریف و همه مسائل و چالش ها را که قرار است در حوزه انقلاب مطرح شود، واکاوی کرده و نسبت آن را با تمدن اسلامی و پیش روندگی تمدن اسلامی لحاظ کنیم.
وی با بیان این که صفحه‌ای که بناست همه پازل‌ها و مسائل انقلاب در آن تعریف شود، تمدن اسلامی است، خاطر نشان کرد: باید این صفحه را به خوبی شناخته و نسبت ها را بشناسیم و این اقدام و کاری که باید عموم مردم،مدیران، نخبگان، حوزه، دانشگاه و… انجام دهند و همگی موقعیت و رسالت و جایگاه خود را در ایجاد این تمدن بدانند و بشناسند تا بتوانیم یک حرکت هماهنگ ایجاد کرده و پیش روندگی انقلاب را در ایجاد تمدن نوین اسلامی در دنیای امروز تضمین کنیم.
حجت‌الاسلام جمالی در ادامه با توضیح ماهیت تمدن اسلامی تشریح کرد: تمدن به معنای تحقق یک سبک زندگی در دنیای امروز است یعنی آن چیزی که یک تمدن می خواهد برای بشر امروز به ارمغان آورد، یک سبک زندگی و مدنیت جدید و زندگی جدید است.
عضو هئیت علمی فرهنگستان علوم اسلامی قم با تاکید بر این که انقلاب در پی تاسیس چنین تمدنی است، بیان کرد: مطابق با فرمایشات رهبر انقلاب، بُعد اصلی و روح یک تمدن، فرهنگ است؛ فرهنگ به یک معنا سبک زندگی، آداب و رسوم و فضایی که قرار است در آن زیست و تنفس کنیم و آن رفتارهای فردی، اجتماعی، اندیشه، نظام فکری و رفتاری ماست که همه شئون اجتماعی، مدنیت و معماری را در بر می گیرد و تابلوی یک تمدن می شود.
وی در ادامه توضیح داد: به تعبیر دقیق دینی توحید باید روح مدنیت ما شود و بعد اصلی یک تمدن این است که انسان می خواهد درب چه خانه ای باشد و ولایت چه وُلاتی را قبول کند و بپذیرد.
حجت الاسلام جمالی با بیان این که آن مدنیت و بلد امینی که ما تعریف می کنیم، ظهور ولایت امام و تولی ما به آن ولایت بلد است، گفت: ما دو گونه شهر می توانیم در عالم شکل دهیم شهری و قریه ای که بر اساس نور و ولایت باشد و شهر و قریه ای که روح اولیای شیطانی در آن حاکم بوده و سراسر جهل و ظلمت است، لذا تمدن اسلامی، تمدنی است که در آن نورانیت و آسایش و آرامش وجود داشته و بشر به امنیت و کرامت می رسد.
وی یادآور شد: البته تمدن اسلامی برای رسیدن به این بُعد و سبک زندگی اسلامی و تحقق جامعه الهی، نیازمند آن است که ساختارهای نظام و فضای اجتماعی را در ابعاد سیاسی و اقتصادی و فرهنگی به گونه ای سامان دهیم که بتواند این اهداف و آرمان ها را محقق کند.
این پژوهشگر علوم اسلامی در ادامه توضیح داد: به عبارت دیگر هم باید به ساختارهای اجتماعی توجه جدی شود هم به الگوها و برنامه های توسعه که قرار است در کشور طراحی شود و در گام پیش از آن به شبکه علوم و اطلاعات تخصصی، کیفی و کمّی که بناست این الگوها و برنامه های توسعه را طرحی کنند و در گام قبل تر آن بتوانیم فقه اجتماعی و فقه تمدنی و برداشت دینی خود را ارتقا بخشیده تا بتواند ظرفیت سرپرستی و ولایت و مدیریت جامعه اسلامی را در سطح تحقق تمدن اسلامی داشته باشد.
وی با اظهار تاسف از اینکه در این زمینه خلأ جدی داریم، گفت: در این راستا نه به فقه تمدنی و نه اجتماعی دست پیدا کرده ایم و نه شبکه علوم را تولید کرده ایم ضمن آن که علوم اسلامی به معنای واقعی تولید نشده و از سوی دیگر در حوزه الگوی اسلامی ایرانی پیشرفت نیز کار جدی و دندان گیری نداشته ایم.
حجت‌الاسلام جمالی با بیان اینکه تا این زیرساخت‌ها ایجاد نشود، مساله سبک زندگی اسلامی در جامعه ما با موانع و جدی چالش‌هایی روبه رو است، اضافه کرد: هجمه سنگینی که دنیای کفر به وسیله تمدن غرب و لوازم سبک زندگی خود به جهان اسلام از طریق شبیخون فرهنگی، جنگ نرم، ناتوی فرهنگی ایجاد کرده، به یک چالش جدی در جامعه ما ایجاد شده است.
این پژوهشگر علوم اسلامی در پایان تاکید کرد: ما در زمینه پیش روندگی امنیتی و نظامی و اقتدار انقلاب در دنیای امروز خوب کار کرده و حرکت هایی در دنیا ایجاد کرده ایم اما متاسفانه در تولید نرم افزار انقلاب اسلامی و فرهنگ انقلاب با چالش جدی رو به رو هستیم و من متهم اصلی را در این زمینه حوزه ها، دانشگاه ها و مراکز پژوهشی می دانم که باید در این عرصه حضور جدی داشته باشند.
101
