علم دینی
آنچه در این پرونده میخوانید دیدگاه صاحب نظران فرهنگستان علوم اسلامی قم در رابطه ی دین و علم می باشد.
 
 
 
کد مطلب: 127
قلمرودین درتعیین مفروضات اساسی،ارزشها، رفتارها و نمادها
تاریخ انتشار : سه شنبه ۲۴ مرداد ۱۳۹۱ ساعت ۱۸:۳۳
 
این کتاب سعی دارد با بررسی قلمرو دین، فصل الخطابی برای کشاکش های فکری باشد، زیرا میزان تأثیرگذاری دین در علم، فن آوری، سیاست، فرهنگ و اقتصاد و .. منوط به گستره قلمرو مورد پذیرش در سرپرستی دین است.

00000080





نویسنده:حجت السلام علیرضا پیروزمند
چاپ: اول / پاییز ۱۳۸۹
قطع: وزیری
تعداد صفحات: ۲۳۱
ناشر: عابد 





معـــرفی:

هر چه زمان می گذرد، بشر با اتکا به عقل و تجربه‌ی خود به دست‌آوردهای جدیدی در علم و فن‌آوری می‌رسد. این پیشرفت‌ها منجر به ایجاد مدنیت جدید در مغرب زمین شده که دوری از خدا و ادیان الهی از خصوصیات آن می‌باشد. با ورود این مدنیت جدید غربی به کشورهای اسلامی، شاهد عکس العمل های متفاوتی بوده ایم که اهم آن عبارتند از :
ـ استقبال کامل از مدنیت جدید و رواج بی‌دینی در عرصه اجتماعی؛
ـ تجدید قرائت از دین و سعی در هماهنگ سازی دین و تمدن غربی؛
ـ بومی سازی ابزارها و مظاهر تمدن غرب؛
ـ حراست از چارچوب های دین؛
ـ پذیرش دین به عنوان ابزار جریان ولایت الهی جهت سرپرستی تکامل فردی و اجتماعی و تاریخی و تلاش در راستای ایجاد تمدن اسلامی.

این کتاب سعی دارد با بررسی قلمرو دین، فصل الخطابی برای کشاکش های فکری باشد، زیرا میزان تأثیرگذاری دین در علم، فن آوری، سیاست، فرهنگ و اقتصاد و .. منوط به گستره قلمرو مورد پذیرش در سرپرستی دین است.
البته ذکر این نکته ضروری است که از آنجا که این نوشتار از جنس کلامی است و در عین حال می‌خواهد در عرصه فرهنگ‌سازی نیز موثر باشد باید در نظر داشت که اصطلاحی که لایه‌های فرهنگ به واسطه آن بیان می شود با اصطلاحی که بیانگر پهنا و گستره دین است معادل سازی شود.
مبتنی بر نظر یکی از فرهنگ‌شناسان ـ‌ آقای شاین ـ فرهنگ از سه لایه مفروضات اساسی، ارزشها و نمادها تشکیل یافته است و به اصطلاح دین شناسان دین مشتمل بر عقاید، اخلاق و رفتار می باشد. بر این اساس نوشتار حاضر تناظرسازی این دو نظر را بدین ترتیب سامان داده است :
مفروضات اساسی معادل باورها؛
ارزشها، معادل اخلاق؛
نمادها معادل رفتار است. 

این نوشتار مستقیم یا غیرمستقیم پاسخ به سؤالات زیر مشخص می‌سازد:
ـ ‌تعیین مفروضات اساسی، ارزشها و نمادها چه اندازه به دین وابسته است؟
ـ علاوه بر مشروعیت سیاسی، مشروعیت علمی تصمیم گیری های خرد و کلام اجتماعی توسط مجریان نظام چگونه قابل اجرا است؟
ـ با معیار فرهنگی آیا معیارهای خودی و غیرخودی وجود داردیا نه؟ اگر وجود دارد مرز آن کجاست؟ آنچه در عین اختلاف سلیقه‌های فکری و سیاسی باعث حفظ انسجام جامعه اسلامی می شود کدام است؟
ـ مهندسی فرهنگ و مهندسی فرهنگی جامعه چه اندازه وام دار آموزه های دینی است؟

ویژگیهای این اثر نسبت به موارد مشابه را می توان در سه مطلب خلاصه نمود:
۱ ـ ‌شکل پرداختن به مسأله؛ کتاب حاضر بر خلاف تحقیقات مشابه صرفاً به سیر در اندیشه های دین شناسی نمی پردازد بلکه به نظریه های متکامل نیز نایل می آید.
۲ ـ محتوای برگزیده شده؛ نوآوری در محتوا ازویژگی های این کتاب است. این نوآوری به شکل تکمیل نظریات گذشته و جایگزینی نظریه جدید است. البته این مهم با بهره گیری از نظریه پردازی های مرحوم علامه سید منیرالدین حسینی الهاشمی انجام پذیرفته است.
۳ ـ روش تألیف؛ کتاب حاضر با تلاش یک تیم پژوهشی و با ترکیبی از مسئولیتها به سامان رسیده است. این مسئولیتهای عبارتند از مشاور، مجری و تعدادی محقق. مشاور عالی طرح حجت الاسلام والمسلمین سید محمدمهدی میرباقری و محققان طرح حجج اسلام محمدرضا خاکی قراملکی، حسن سبحانی‌مجد، حسن نوروزی،محمدرضا کتابی بودند که هر یک بخشی از مجموعه را تدوین نمودند. ناظر طرح، جناب آقای دکتر مهدی ناظمی.

این کتاب مشتمل بر ۵ فصل می باشد:
فصل اول: خاستگاه دین؛ در این فصل دو رویکرد اصلی در مسئله منشأ دین بررسی می شود: رویکرد مادی گرایانه، رویکرد خداگرایانه. البته هر کدام از دو رویکرد دارای گرایشاتی نیز هستند که به تناسب بحث به آنها پرداخته می‌شود.
فصل دوم: غایت دین؛ در این فصل به چیستی وچرایی دو دین بزرگ و قالب جهانی؛ مسیحیت و اسلام، پرداخته می شود و سپس براساس آن قلمروشناسی و رسالت هر یک بیان میشود.
فصل سوم: قلمرو (ماهیت) دین؛ در این بخش به تبیین ماهوی دین پرداخته شده تا تحت این عنوان قلمرو دین مشخص گردد.
فصل چهارم: ویژگی های دین اسلام؛ اصلی ترین ویژگی دین اسلام، یعنی خاتمیت، در این فصل مورد بررسی قرار می گیرد.
فصل پنجم: چگونگی شناخت دین؛ در این فصل به مفهوم شناسی معرفت دینی پرداخته می شود و با طرح منزلت معرفت دینی و روش معرفت دینی، تلاش خواهد شد تا نظریه جدیدی در معرفت شناسی دینی و مکانیزم فهم آن طراحی شود.
Share/Save/Bookmark