علم دینی
آنچه در این پرونده میخوانید دیدگاه صاحب نظران فرهنگستان علوم اسلامی قم در رابطه ی دین و علم می باشد.
 
 
 
کد مطلب: 108
بررسي حقوق زنان در جوامع مسلمان (كاخ سفيد)
تاریخ انتشار : پنجشنبه ۱ تير ۱۳۹۱ ساعت ۱۰:۳۳
 
واشنگتن دي سي (۳۰ مي‏۲۰۱۲ ـ ۱۰ خرداد ۹۱): در راستاي پروژه «پل فرهنگي» موقوفه ملي علوم انساني ايالات متحده، نشستي با عنوان «بررسي حقوق زنان در جوامع مسلمان» در كاخ سفيد برگزار شد.
بررسي حقوق زنان در جوامع مسلمان (كاخ سفيد)
 
 در اين نشست كه با همكاري موقوفه ملي علوم انساني و كاخ سفيد برگزار شد خانم‏ها «دكتر افسانه نجم‏آبادي» و «دكتر منيره جاراد» به بررسي تلاش‏ها و كوشش‏هاي زنان در رسيدن به حقوق خود در كشورهاي مسلمان پرداختند. خانم «دكتر عزيزه الهبري» نيز به عنوان مجري اين برنامه در اين نشست حضور داشت.

نكات قابل توجه در خصوص سخنرانان:
- دكتر افسانه نجم آبادي
افسانه نجم آبادي از نوادگان آقاي «شيخ هادي نجم آبادي» در سال ۱۳۲۵ در تهران متولد شد. تحصيلات ابتدايي تا متوسط خود را در تهران گذراند. وي رشته فيزيك را در دانشگاه تهران برگزيد. دو سال آخر دوره تحصيلي خود در همين رشته تا مقطع فوق ليسانس در دانشگاه هاوارد سپري و دوره دكتري خود را در رشته جامعه شناسي دانشگاه منچستر انگليس سپري كرد و از پايان‏نامه خود با عنوان «اصلاحات ارضي و تحولات اجتماعي در ايران» با راهنمايي پروفسور «تئودور شنين» دفاع نمود. وي در طول زندگي زندگي خود، فعاليت‏هاي اجتماعي و علمي را با هم در آميخت و از هر كدام براي ديگري بهره جست. از دغدغه اصلي وي نقش زنان ايراني در تحولات تاريخ معاصر به خصوص در دوره قاجار و انقلاب مشروطه است. نجم آبادي پس از ۹ سال تدريس در رشته مطالعات زنان در دانشگاه «بارنارد»، از سال ۱۳۸۰ تا كنون به عنوان استاد تاريخ در دانشگاه هاروارد مشغول به تدريس است و علاوه بر دروس تاريخ، مطالعات زنان و تاريخ جنسيت را نيز درس مي‏دهد وي نيز رئيس كميته برنامه مطالعات زنان و جنسيت اين دانشگاه است. وي در يكي از آثار خود به زبان انگليسي با عنوان «دختران قوچان: جنسيت و خاطره ملي در تاريخ ايران»، سعي نمود به كمبودهاي بسياري از آثار تاريخ معاصر ايران در مورد عوامل ناشناخته و پنهان يا حلقه گمشده بپردازد.
نجم آبادي در اين كتاب بر مبناي شواهد و مدارك تاريخي، فروش دختران قوچان را به عنوان يكي از عوامل اصلي موتور حركت اوليه يا حلقه گمشده انقلاب مشروطه معرفي كرده است. ديگر تأليفات وي عبارت‏اند از: معايب الرجال، (سوئد ۱۹۹۲م)، زنان شرقي: اسنادي درباره دومين كنگره زنان شرق نشر شيرازه ۱۳۸۴ش و...
از وي مقالاتي تحت عنوان: «زنان در برابر چالش‏هاي زنان و مدرنيته ايراني» در مجله زنان به چاپ رسيده است. همچنين ايشان به نقد بيش از ۷ كتاب از جمله حجاب‏ها و گفتارها از فرزانه ميلاني، دختران ايران از ستاره فرمانفرمايان، ايران بين دو انقلاب از آبراهاميان پرداخته است. وي مدير پروژه «دنياي زنان در عصر قاجار» مي‏باشد.
حاميان اين پروژه عبارتند از: دانشگاه هاروارد، بنياد سراسري علوم انساني (موقوفه ملي علوم انساني) بنياد آيلكس، بنياد خانوادگي فلورا،افسر فرمانفرماييان.

- خانم دكتر غريره الهبري
خانم دكتر غريره الهبري استاد دانشكده حقوق تي سي دانشگاه «ريچموند»، استاد فلسفه، سردبير مجله فلسفه فمينيست «هپپايتا» و بنيانگذار و رئيس انجمن «كرامه» (انجمن وكلاي زن در دفاع از حقوق بشر) در واشنگتن دي سي مي‏باشد. تحقيقات وي در زمينه حقوق زنان مسلمان به ويژه از ديدگاه جهاني اسلام نسبت به زن و مرد و ازدواج مي‏باشد. بيشترين تحقيقات و آثار وي در زمينه اسلام و دموكراسي، حقوق زنان مسلمان، حقوق بشر و اسلام است. وي مشاور برنامه مستند «محمد (ص): ميراث يك پيامبر» بود كه در سال ۲۰۰۲ از شبكه پي.بي.اس، يكي از بزرگترين شبكه‏هاي راديويي و تلويزيوني آمريكا پخش شد. وي در كنفرانس‏هاي مختلفي از جمله «بررسي حقوق زنان در قرآن و احاديث، واشنگتن»، «چالش‏هاي فراروي زنان مسلمان در آمريكا، پنسيلوانيا» سخنراني كرده است. در ژانويه ۲۰۱۱ اوباما وي را رئيس كميسيون بين المللي آزادي مذهبي ايالات متحده تعيين كرد. غريزه الهبري نوه شيخ توفيق الهبري (۱۹۵۴ ـ ۱۸۶۹) عالم ديني و بنيانگذار اولين انجمن طلايه‏داران مسلمان مي‏باشد. نسبت به «ادريس اول» مؤسس سلسله «ادريسيان» در مراكش و بخشي از الجزاير مي‏رسد.

- منيره چاراد
منيره چاراد استاد جامعه‏شناسي دانشگاه تگزاس در آستين مي‏باشد. وي در زمينه‏هاي جامعه‏شناسي سياسي، تاريخ تطبيقي، سياست و جنسيت و خاورميانه حائز جوايز مختلفي شده است. خانم چاراد مدرك كارشناسي ارشد خود را از دانشگاه سوربن پاريس و دكتري خود را از دانشگاه هاروارد كسب كرد. زمينه‏هاي تحقيقات وي بر ساختار دولت‏ها، استعمار، حقوق، شهروندي، و حقوق زنان مي‏باشد. وي هم اكنون مطالعات خود را در زمينه مفاهيم مدرنيته در گفتمان‏هاي حقوقي در خاورميانه گسترش داده است.
تا كنون موقوفه ملي علوم انساني ايالات متحده، بنياد ملون، انجمن دانشگاه زنان آمريكا، انجمن مطالعات مغرب عربي آمريكا از تحقيقات وي حمايت مالي كرده اند. كتاب وي با عنوان «دولت‏ها و حقوق زنان: شكل گيري تونس، الجزاير و مراكش پسااستعماري» جوايز متعدد مشهوري را كسب كرد. خانم چاراد هزينه پژوهشي را براي انتشار كتابي در زمينه در «اصلاحات قانون خانواده در مراكش در سال ۲۰۰۴ و تونس در سال ۱۹۵۰ با تمركز ويژه بر تأثيرات اجتماعي قانون اساسي» از موقوفه ملي علوم انساني ايالات متحده دريافت كرد.
٭ ٭ ٭
- تحليل:
زنان همواره نقش تأثيرگذاري را در جوامع بشري و به خصوص جوامع اسلامي داشته است.از همان آغاز رسالت پيامبر اسلام (ص) شاهد بوده‏ايم كه زنان چگونه دوشادوش مردان به مبارزه عليه ظلم و بيدادگري پرداخته‏اند كه سميه اولين شهيده اسلام خود شاهدي به اين مداعا مي‏باشد. اسلام همواره حامي و پشتيبان حقوق زنان بوده و مي‏باشد. روند مبارزه زنان در طول تاريخ پرفراز و نشيب اسلام همچنان ادامه يافت تا اينكه به دوران استعمار رسيد. در اين زمان نيز تاريخ اسلام شاهد مبارزات زناني بود كه موتور محرك مبارزه در دوران استعمار بودند. براي مثال مي‏توان از زنان ايران، عراق، ليبي، الجزاير، اندونزي و... نام برد. تاريخ هيچ گاه موضع زنان ايراني در دربار قاجار در حمايت از فتواي تاريخي ميرزاي شيرازي و تحريم تنباكو در مخالفت با قرارداد رژي و نيز قيام و تحصن زنان در مسجد گوهرشاد در مخالفت با كشف حجاب فراموش نمي‏كند. در دوره‏هاي اخير نيز شاهد حضور پرشور زنان مسلمان ايراني در انقلاب اسلامي بوده‏ايم. در ليبي حضور چشم‏گير زنان در حمايت از عمر مختار و مبارزه با استعمارگري ايتاليا از افتخارات تاريخي اين كشور است.
يكي از موضوعاتي كه همه صاحب نظران و نويسندگان تاريخ انقلاب الجزاير آن متفق القول هستند، اهميت و نقش زنان مسلمان در پيروزي آن مي‏باشد. زنان الجزاير در انقلاب و قيام رهايي بخش، به حكم وظيفه ديني و ميهني خود همدوش و هماهنگ با مردان الجزاير جنگيدند و نام خويش را در تاريخ ملل مسلمان جاودانه ساختند.
امروزه نيز شاهد آن هستيم كه زنان مسلمان منطقه به خصوص آنهايي كه در كشورهاي مصر، ليبي، بحرين، تونس و يمن زندگي مي‏كنند، چگونه دوشادوش مردان براي ساقط كردن نظام‏هاي ديكتاتوري خود در صحنه حضور پيدا كرده‏اند. حضور زنان مسلمان در اعتراضات نشان مي‏دهد كه آنها خواهان رهايي از محدوديت‏هاي ماترياليست غربي بوده و اين اعتراضات به خاطر رهايي از دست حاكمان ديكتاتور مآب و وابسته به غرب مي‏باشد. در بحرين، تعداد زيادي از زنان مسلمان با پوشيدن حجاب اسلامي، به خيابان‏ها آمدند و براي سرنگوني حكومت آل خليفه فرياد زدند. بيداري اسلامي زنان مسلمان بحريني نشان دهنده آگاهي اين آنان از نقش حياتي و تأثيرگذار خود در اصلاح جامعه است.
خانم «غاده الغربي» از مبارزان تونس درباره هدف از قيام گفت: «قيام اخير ما نتيجه ستم‏هايي است كه حكام سابق تونس به ملت روا مي‏داشتند... دين اسلام به نحو احسن زن را تكريم كرد، اما انسان از تعاليم ديني خارج شد و در نتيجه‏ي اين خروج ما وارد صحنه‏هاي سياسي و اجتماعي شديم تا نقش واقعي زن را نشان دهيم.»

- غرب و زنان مسلمان
يكي از مهمترين محورهاي تلاش غرب براي ايجاد تغييرات فرهنگي در خاورميانه، بلكه در جهان اسلام، تغيير در وضعيت زنان مسلمان (با طرح شعار آزادي زنان مسلمان) مي‏باشد. غربي‏ها به درستي دريافته‏اند كه در صورت موفقيت در ايجاد تحول در وضعيت زنان جوامع اسلامي ـ به سبك غربي ـ بزرگترين دژ مقاومت جهان اسلام را تصرف خواهند كرد، زيرا زن نقش كليدي، محوري و نمادين در جامعه اسلامي دارد و ميزان حاكميت ارزش‏هاي اسلامي را مي‏توان با ارزيابي وضعيت زنان دريافت. غرب با شگرد جديد جهاني سازي، نظم نوين جهاني، دهكده جهاني و... از طريق تحميل كنوانسيون‏هاي بين المللي چون حقوق بشر، حقوق كودك، رفع تبعيض از زنان و... به جنگ نرم ضد فرهنگ اسلامي و در مواردي جنگ سخت و اشغالگري مجدد كشورهاي مسلمان پرداخته است.
غرب همواره در تلاش بوده تا عناصر خود باخته به غرب را از سرزمين‏هاي اسلامي به خود جذب كند و آنها را در روند جاسوسي آكادميكي و زول حكومت‏هاي اسلامي به كار برد. غرب هيچ گاه و هرگز دست از اهداف خود بر نخواهد داشت و تلاش‏هاي خود در خصوص ضربه زدن به پيكره جامعه اسلامي و به خصوص زنان را ادامه خواهد داد.
Share/Save/Bookmark